Rasyon Nedir? Rasyon Nasıl Hazırlanır?

Rasyon, belirli bir sürede (24 saat) belirli kaynakların(arpa, mısır, fabrika yemi, yonca kuru otu, mısır slajı vb.) en doğru verimi almak için, uygun olanlarının, istenilen miktarda verilmesine biz rasyon diyoruz. Bunu biraz açalım. Rasyon hazırlama, örnek verecek olursak 25 litre süt veren 550 kg canlı ağırlığındaki holstein bir ineğin yemesi gereken günlük 10 kg 19 prt süt yemi, 3 kg yonca kuru otu, 17 kg 31-32 km mısır silajı gibi miktarların istenilen seviyelerde hayvan ihtiyacına ve verim özelliğine göre sınırlandırılması rasyondur.

Besi ve Süt Rasyonu

Besi rasyonu, süt ineği rasyonu, koyun rasyonu, kuzu rasyonu, düve rasyonu şeklinde birçok rasyon çeşidi bulunmaktadır. Besi rasyonları sahada birden fazla modelle çözülmektedir. Tamamen antansif yönlü rasyonlar ve yarı entansif rasyonlar. Bunu açacak olursak hiç işletmeden çıkarmadan tamamen kesif ve kaba yemlerle ya da işletmede yapılan besi yemi rasyonu ile beslenen besleme modeli, birde belirli bir süre mera devamında işletmede takviyelenen besleme şekli ülkemizde uygulanmaktadır.

Süt ineği günlük rasyonları daha hassasiyet gerektiren rasyonlardır. Besi danası rasyonlarının riski daha azdır.ülkemizde bir çok işletme fabrika yemi kullanmaktadır. Süt yemi rasyonu ve besi yemi rasyonu formül ve hesaplama gerektiren hammadde sürekliliği arz eden bir iş olduğu için çoğu işletme bu konuda gelişmiş değildir. Rasyon hesaplama ve yem rasyonu birbirinden farklı yapıdadır.

Besi rasyonları konsatre yemlerle kolayca karıştırılıp fabrika yemlerinden uzaklaşabilsede, süt ineği yem rasyonu riskleri fazla olduğu için yaygınlaşmamıştır. Büyükbaş hayvancılıkta durum buyken küçükbaş hayvancılıkta da koyun besleme rasyonları hala gelişmemiş alışılagelmiş besleme modelleri uygulanmaktadır. Koyun yem rasyonu, süt ineği yem rasyonu ve besi yemi rasyonlarına göre daha basittir.

TMR Rasyon hazırlama ya da yem rasyonu (fabrika yemi ) da birçok faktör vardır. Tmr da hayvanın tüm verim ve fiziksel özellikleri (canlı ağırlık, laktasyon dönemi, buzağılama araliği, sütün kimyasal özellikleri işletme yönetim şartları ) rasyon yem dengesini ortaya çıkarmaktadır. Besi rasyonu da bu şekilde hayvanın verim ırk özellikleri ve işletme yönetim şartları rasyon hazırlama sırasında dikkate alınan en baştaki özelliklerdir. Besi yemi rasyonu ve süt yemi rasyonu da bu şekilde hazırlanmaktadır. Besi yemi rasyonu ve süt yemi rasyonu Ülkemiz hava ve işletme şartları, hammadde özellikleri ve hayvan ihtiyaçlarına göre rasyon ortaya çıkmaktadır.

Dünya hayvancılığında önde gelen ülkelerin birçoğu rasyon, hayvan besleme, hayvancılık teknolojileri, inovasyon ürünler konusunda daha meraklı ve bu konuları araştıran ülkelerdir. Bu konuda bilinçlenmek, rasyon öğrenmek yada besleme konusunda araştırmalar yapmak işletmeden çıkacak ürünlerin (et,süt) fiyatının artmasını beklemeden riskleri en az hale getirmiş oluruz. Ülkemizde hayvancılık masraflarımız birçok ülkeye göre daha yüksek olsa da son çıkan ürünleri için pazarlama yolu geliştirmeden, işletmedeki maliyetleri mantıklı kullanarak ve bir birim hayvandan daha fazla verim alıp kazancımızı arttırmadan riskleri en aza indiremeyiz. Birçok işletme hayvancılığı tarım yaptığı için ya da bir başka işin yanında yan gelir olarak yapmaktadır. Bu işi ana mesleğimiz olarak yapmaz isek kazanç ya da memnuniyet beklememeliyiz.

Peki, ne yapabiliriz? Araştıralım, bir şeyleri öğrenmeye çalışalım biz ne kadar bilirsek iş o kadar kolay olur. Normal de sistem nasıl işliyor? Bir işletmeye yada yetiştiriciye dışarıdan satın aldığı ürünler, yada sadece danışmanlık aldığı şirketten gelen Öğr. üyesi, ziraat mühendisi veya veteriner hekimler tarafından önerilen neyse (çoğu işletmede) bu önerilen rasyonu , besleme modelini hemen uygulamaya geçiyoruz.

Danışmanlar yanlış bilgiler mi veriyor? Tabiki hayır ülkemiz hayvancılığının gelişmesi için akademik çalışmalar ya da kariyer çok önemli, ANCAK İŞLETME SAHİBİNİN BU VERİLEN ÖNERİ VE BİLGİLERİ İRDELEYEBİLECEK KADAR BESLEME BİLMESİ MECBURİDİR. Yoksa birçok kişinin besleme konusunda birbirinden farklı düşüncesi mevcuttur. Kurudaki hayvanların beslenmesi konusunda bir işletmenin danışmanı yonca kesinlikle verilmemeli derken bir başka işletmenin rasyon danışmanlığını yapan beslemeci hayır tabi ki yonca verilebilir diyor. Oysaki işletme sahibi kişi bu konuda bir yarım saatini ayırıp bir takım literatür araştırması yapsa iki bakış arasındaki farkın nereden kaynaklandığını ve hangisinin doğruya daha yakın olduğunu kestirebilir.

Ülkemizde rasyonlar konusunda en çok sıkıntı yaşadığımız bilgi kirliliği pancar posası süt yapar, pamuk küspesi et yapar, kepek iştah açar gibi bilgiler rasyon ve rasyon nedir in en büyük engelidir. Bir işletmede bir hayvanın verim özelliklerine göre kullanılan rasyona ilave edilecek bir hammadde dünya standartlarında hesaplanmış hayvan ihtiyaçlarına göre o işletmede o hayvanın o besin maddesine ihtiyacı varsa kullanılabilir. Peki, biz bunu nerden bileceğiz? Rasyonu öğrenerek, Rasyon programı kullanarak kendi danışmanlığınızı yapabilirsiniz. 

BEREKETLİ GÜNLER DİLERİZ